Wonen is een mensenrecht
We worden geconfronteerd met een escalerende wooncrisis. Woningen worden steeds duurder, zowel om te kopen als om te huren. In combinatie met de stijgende energiefacturen, zitten veel mensen met de handen in het haar. Ondertussen schiet ons sociaal vangnet zwaar tekort: in Vlaanderen staan 180.000 mensen op de wachtlijst voor een sociale woning, in Brussel nog eens 50.000, en in Wallonië 40.000.
Ondanks het tekort aan betaalbare én kwaliteitsvolle woningen, bouwen vastgoedontwikkelaars vooral woontorens vol dure appartementen. Zij zien woningen als financiële producten die winst moeten opleveren, ze kijken niet naar het sociale doel van wonen: mensen een degelijk dak boven hun hoofd geven. Voor hen is het dus logischer om vooral veel kleine, maar dure luxe-appartementen te bouwen: die leveren het meeste winst op. Betaalbare gezinswoningen met groen in de buurt zijn financieel gezien ‘minder goede’ investeringen.
Deze kloof tussen wat er sociaal nodig is en wat winstgevend is, verklaart deels waarom we de wooncrisis maar moeizaam oplossen. De gevolgen van deze kloof zijn groot, en worden vooral gedragen door de zwaksten in onze maatschappij. Hoog tijd om op een andere manier met woningen om te gaan.
Hoe doen we het anders?
Daarom belicht FairFin Grondleggers die niet winst voorop zetten, maar wel het recht op wonen en de levenskwaliteit van bewoners. Deze Grondleggers, zoals De Woongenoten, nemen het roer in eigen handen. Zij schuiven het winstmotief opzij en organiseren zich in in coöperatieven of ‘community land trusts’. Zo geven zij vorm aan aan andere relaties met vastgoed en huisvesting, waarin we collectief beheren met een sociaal doel voor ogen.
Deze initiatieven tonen hoe een andere visie op wonen mogelijk is én werkt. Maar voor structurele en grootschalige verandering, moet onze overheid het roer in handen nemen.
Een goed gereguleerde woonmarkt, met een sterk sociaal vangnet, is broodnodig. Om te bespreken hoe zo’n goed regulerend kader eruitziet en wat we moeten doen om dat te bereiken, organiseert FairFin op 27 oktober een panelgesprek (ENG) in Brussel. Daar gaat Jozef Vandermeulen van FairFin in gesprek met 3 woonexperts, gemodereerd door Prof. David Bassens van de VUB.