Morgen stelt Pierre Wunsch, gouverneur van de Nationale Bank van België, het jaarverslag van de NBB voor in het parlement. Het afgelopen jaar zijn de centrale banken volop bezig geweest met de economische gevolgen van de pandemie. Maar nu hebben we vooral nood aan een ECB die de klimaatcrisis serieus neemt en daarnaar handelt. Hoge inflatie, stijgende energieprijzen en te veel investeringen in fossiele brandstoffen. De tijd dringt. Daarom is het belangrijk dat er nu een democratische dialoog in gang gezet wordt over de positie van Wunsch rond klimaat, want die komt steeds meer onder vuur te staan.
Prijsstabiliteit is het hoofddoel van de ECB. Binnen de ECB groeit het besef dat klimaatopwarming de prijsstabiliteit beïnvloedt. Dat wil zeggen dat klimaatverandering een risico inhoudt voor banken en investeerders, doordat natuurrampen verliezen veroorzaken en doordat investeringen in fossiele brandstoffen waardeloos worden als er minder olie opgepompt wordt om de klimaatopwarming te beperken.
Dat besef lijkt minder groot te zijn bij de Nationale Bank. In het jaarverslag wordt weinig aandacht gegeven aan de impact van klimaatopwarming. Ook in speeches argumenteert Wunsch dat centrale banken beter geen rekening houden met de impact van klimaatverandering op prijsstabiliteit, aangezien het niet 100 procent duidelijk is hoe groot die risico’s zijn. Maar het is niet omdat we niet precies weten hoe groot die risico’s zijn, dat we er minder rekening mee moeten houden. Meer nog: Frank Elderson, directielid van de ECB, vindt dat we door het gebrek aan perfecte data net voorzichtiger moeten zijn.
De ECB maakt de klimaatcrisis erger
Als we voorzichtig willen zijn, moeten we eigenlijk verder kijken dan prijsstabiliteit. In het mandaat van de ECB staat dat ze het beleid van de EU moet ondersteunen, ook het milieubeleid. Toch accepteerde de ECB voor meer dan 300 miljard euro in obligaties van de fossiele industrie als onderpand voor leningen. Daarnaast kocht ze ook op grote schaal obligaties op van deze vervuilende sectoren, waardoor bedrijven tegen zeer gunstige tarieven geld krijgen voor de aanleg van nieuwe boorputten en fracking projecten. Zo financiert de ECB mee de klimaatcrisis.
Afgelopen week uitte het Europees Parlement al haar bezorgdheid over de eenzijdige focus van de ECB. Ze vroeg om binnen hun monetair beleid niet langer enkel rekening te houden met de risico’s van klimaatopwarming voor banken en investeerders, maar om ook rekening te houden met de impact van investeerders en de ECB op het klimaat zelf.
Hoe een chaotische transitie de inflatie versterkt
In enkele maanden tijd steeg de inflatie sterk, deels door de hogere energieprijzen. Zoals de Nationale Bank in haar jaarverslag ook toegeeft, zijn die in belangrijke mate het gevolg van de lagere investeringen in fossiele brandstoffen van de laatste jaren. Die lagere investeringen zijn nog steeds veel te veel om onder de 1,5 graden opwarming te blijven, en ondertussen werd er ook veel te weinig geïnvesteerd in hernieuwbare energie.
Tegelijkertijd ging de economie door de pandemie eerst in grote mate dicht en daarna snel weer open. Hierdoor was er een sterk stijgende vraag naar energie die in combinatie met deze investeringen zorgde voor zeer hoge energieprijzen. De transitie gaat dus veel te traag en wordt slecht gecoördineerd.
Toch stelt Pierre Wunsch in een interview in De Standaard dat de transitie niet te traag, maar ook niet te snel mag gaan. Een transitie die op de lange baan wordt geschoven maakt het echter onmogelijk om op tijd de uitstoot te beperken.
Pierre Wunsch onder vuur
Als directeur van de Nationale Bank heeft Pierre Wunsch een grote invloed op de manier waarop de ECB met klimaat omgaat. De ECB heeft een enorme impact op de economie en hij neemt de nood om in te grijpen in de klimaatcrisis helemaal niet serieus genoeg. Hoog tijd om Pierre Wunsch het vuur aan de schenen te leggen en een democratische dialoog in gang te zetten in het parlement.
Zet jij mee druk op de ECB?
