Uit nieuwe cijfers blijkt dat BNP Paribas de meest vervuilende bank van Europa is. Dat brachten we vandaag aan het licht. Deze onthulling werd ook gepubliceerd in De Standaard. BNP Paribas kreeg daarbij de kans om te reageren. Maar in plaats van eerlijk te zijn probeert de bank de lezers op een dwaalpoor te brengen. Daarom zetten we nog even de puntjes op de ‘i’.
Frank Vanaerschot
Dwaalspoor 1: “De uitgifte van obligaties en aandelen telt niet.”
Volgens BNP Paribas is haar “financiering van fossiele brandstofbedrijven sinds 2016 stabiel”. Het onderzoek heeft volgens de bank een verhoging vastgesteld omdat het ook kijkt naar de uitgifte van obligaties en aandelen. Die zijn volgens de bank slechts een dienstverlening die “niet zou bijdragen aan de creatie van nieuwe olie- en gascapaciteiten”. Dit is simpelweg onwaar.
Banken geven inderdaad obligaties en aandelen uit. Je kan een obligatie zien als een lening die in stukken gekapt is. Die stukken worden elk aan een investeerder verkocht. Als BNP Paribas bijvoorbeeld Shell hierbij begeleidt (wat ze ook doet), neemt ze de taak op zich om die obligaties te creëren en aan te bieden aan andere beleggers. Dit zijn bijvoorbeeld verzekeraars of pensioenfondsen (die vaak ook door BNP Paribas beheerd worden). De bank fungeert dus als toegangspoort voor Shell naar de uiteindelijke investeerders. Het geleende geld dat Shell via deze obligaties ter beschikking krijgt, kan ze net als bij een lening inzetten om haar geplande activiteiten uit te voeren.
Banken die obligaties en aandelen uitgeven voor fossiele bedrijven voeden dus wel degelijk de geldstroom die de ontginning en het gebruik van fossiele brandstoffen mogelijk maken.
Bovendien werd de uitgifte van aandelen en obligaties vorige jaren ook meegenomen in de cijfers. Dus het is hoe dan ook geen verklaring voor de plotse stijging.
Dwaalspoor 2: “Nietes.”
BNP zegt dat de cijfers niet kloppen: “De financiering van bedrijven in de fossiele brandstof sector is al sinds 2016 stabiel.”
Een vreemde bewering, want onze data komen uit financiële databases zoals Bloomberg. Deze databases zijn een vaste referentie binnen de financiële sector.
Als er fouten in zitten, horen we het graag. Maar de bank geeft geen alternatieve cijfers die deze data weerleggen. We vragen al jaren meer transparantie van de bank, maar ze houdt de boeken toe. Als BNP Paribas een volledig overzicht wil bekendmaken met hun eigen cijfers van investeringen in de onderzochte bedrijven, zijn wij zeker geïnteresseerd om die te bekijken. Maar zolang zij dit niet wil doen, kunnen wij deze bewering niet controleren en ook niet in overweging nemen.
BNP Paribas zegt daarnaast dat hun investeringen in hernieuwbare energie stijgen. Als dat zou kloppen is dat op zich goed, maar opnieuw ontbreken de cijfers om die uitspraak te staven. Deze bewering geeft bovendien een vals goed gevoel. Meer investeren in hernieuwbaar helpt de strijd tegen klimaatopwarming alleen maar vooruit als de investeringen in fossiele brandstoffen tegelijkertijd drastisch omlaag gaan.
Dwaalspoor 3: “Op papier doen we het wel goed.”
Elke bank handhaaft een investeringsbeleid. Hier geven ze aan in wat voor zaken ze wel of niet investeren. BNP Paribas beweert dat hun beleid bij de beste is van de banken die in het onderzoek belicht werd. Ze is zelfs fier op haar beleid. “BNP Paribas is trots op haar steenkoolbeleid. Vorig jaar engageerde BNP Paribas zich ertoe om zich in 2030 terug te trekken uit steenkool in de Europese Unie, en tien jaar daarna wereldwijd.” Volgens ons heeft de bank niks om fier op te zijn.
- Het beleid is helemaal niet ok. Het beleid van BNP Paribas (en andere grootbanken) is niet eens in lijn met de klimaatakkoorden van Parijs. Een uitstap uit steenkool uitstellen tot 2030 voor de EU en tot 2040 voor de rest van de wereld is ontoelaatbaar. Er is een onmiddellijke desinvestering nodig uit deze meest vervuilende brandstof voor de EU, en ten laatste tegen 2030 voor de andere OESO landen.
- Grote vervuilers blijven buiten schot. BNP Paribas is een van de weinige grootbanken die een beleid hebben rond schaliegas en -olie, een zeer vervuilende vorm van ontginning. Maar het beleid sluit vooral kleine bedrijven die hierin actief zijn uit. De grote oliebedrijven, die verschillende activiteiten hebben, maar door hun schaal wel een groot deel uitmaken van de schalie-industrie, blijven buiten schot. BNP Paribas investeerde vorig jaar bijvoorbeeld meer dan 2 miljard euro in Shell, terwijl 60% van de ontwikkelingsplannen van het oliebedrijf voor de komende vier jaar in de schalie industrie zijn.
- BNP is fier dat ze bij de beste van de slechtste banken hoort. In dit onderzoek worden namelijk enkel de grootste banken ter wereld opgenomen. Uit onderzoek op Belgisch niveau blijkt dat kleinere banken veel beter scoren dan grootbanken.
- Geen woorden, maar daden. Naast het beleid is er natuurlijk ook de praktijk. Als het investeringsbeleid van BNP Paribas er niet voor zorgt dat hun financiering van fossiele brandstoffen effectief daalt, brengt het weinig zoden aan de dijk. De harde cijfers zeggen dat de investeringen in fossiele activiteiten spectaculair stijgen.
Move Your Money
Ben je klant bij BNP Paribas en wil je graag je geld verhuizen? Onderteken mee de collectieve actie. Zo beloof je jezelf en de hele planeet dat je binnen de maand stappen zal ondernemen om naar een duurzame bank te verhuizen. Onze boodschap aan de banken is duidelijk: “Move Your Money, of wij doen het.” In 2019 gingen al 10.000 Vlamingen je voor. In 2020 gaan we naar 20.000 movers!
